CUŽA je nastao 2007 godine transformacijom istraživačko razvojne jedinice Instituta za eksperimentalnu fonetiku i patologiju govora (IEFPG). Time je zadržan kontinuitet multidisciplinarnog naučnoistraživačkog pristupa u izučavanju fenomena vezanih za govor i jezik, definisan još davne 1949 godine, kada je formiran IEFPG u okviru SANU. Od formiranja CUŽA se u kontinuitetu bavi naučnoistraživačkim radom i inovacionom delatnošću kroz realizaciju projekata iz oblasti osnovnih istraživanja, tehnološkog i inovacionog razvoja. Od nastanka CUŽA veliku pažnju posvećuje nabavci opreme za naučni rad i do sada je samostalno i uz pomoć Ministarstva prosvete Nauke i Tehnološkogh razvoja u značajnoj meri  opremio laboratorije odseka za: istraživanja životnih funkcija, verbalno-neverbalnu komunikaciju, tehničko-tehnološku podršku životnim aktivnostima i zdravu polјoprivredu.

U toku 2011 CUŽA je oformio ogranak za proizvodnju DOMATRA PROIZVODA u Lazarevcu.