Laboratorija za Kognitivna istraživanja obavlja ispitivanja procesiranja govorno-jezičkih i drugih kognitivnih aktivnosti analizom kvantitativnih i kvalitativnih karakteristika moždanih ritmova. Laboratorija je opremljena savremenom opremom koja saradnicima omogućava izučavanje odnosa između moždanih regija u procesima razumevanja i produkcije govorno-jezičke informacije kao i na nivou drugih kognitivnih procesa.
Primenjivost rezultata dobijenih u okviru Laboratorije ogleda se u definisanju teorijskih i praktičnih smernica za tumačenja moždanog funkcionisanja tokom složenih mentalnih funkcija.
U okviru laboratorije primenjuje se Neurofeedback i Biofeedback tehnike u cilju istraživanja i razvoja postupaka i procedura za rad sa decom (osobama) koja imaju poremećaj pažnje, ADD/ADHD sindrom, mucanje, autistični spektar poremećaja, poremećaje školskih veština, teškoće u učenju, sindrom hroničnog zamora, mišićne napetosti, stresa i dr. Istovremeno se primenjuju kod osoba za optimizaciju psihofiziološkog stanja u cilju vrhunskog izvođenja definisanih veština.
EEG protokol u ispitivanju i dijagnostici tipičnih i atipičnih razvojnih procesa
Ø Selekcija kliničke populacije dece
Ø Selekcija dece tipičnog psihofiziološkog razvoja
Ø Definisanje seta stimulusa
Ø EEG snimanje u stanju mirovanja i u definisanim periodima stimulacije
Ø Selekcija uzoraka EEG trase
Ø Analiza EEG signala
Ø Kreiranje dijagnostičkih nalaza i potencijalnih programa stimulacije
Ø Kreiranje teorijskih osnova o elektrofiziološkim korelatima govorno-jezičkog i kognitivng statusa
Poslednjih godina, saradnici i konsultanti Laboratorije intenzivno primenjuju EEG ispitivanja karakteristika EEG signala u procesu obrade govorno-jezičke informacije kod dece sa poremećajem verbalne komunikacije, ali i dece tipičnog psihofiziološkog razvoja. Ovakve analize obezbeđuju bolje razumevanje suštine događaja na nivou ponašanja neurofizioloških mehanizama koji leže u osnovi prijema, transformacije i odgovora na informacije u zavisnosti od uzrasta ispitanika, stanja odgovornih struktura CNS-a i vrste informacije.
Rukovodioci laboratorije: dr Ljiljana Jeličić
Kontakt adresa: Centar za unapređenje životnih aktivnosti
Laboratorija za kognitivna istraživanja
Gospodar Jovanova 35, 11000 Beograd, Srbija
Tel: +381 11 3208550
Fax: +381 11 2624 168
This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
Ekspertize
Analiza EEG signala – a) Linearne metode analize:
*spektralna snaga i koherenca u domenu 6 osnovnih moždanih ritmova (Delta: 2-5 Hz, Theta: 4-7 Hz, Alpha 1: 8-10 Hz, Alpha 2:10-12 Hz, Beta 1:13-15Hz и Beta 2:15-20);
*Event Related Spectral Perturbations (ERSPs);
*analiza izvora EEG signala primenom sLORETA (standardized Low Resolution Electromagnetic Tomography) softvera;
b)Nelinearne metode analize:
*fraktalna dimenzija,
* multifraktalna dimenzija,
*entropija uzorka
Kreiranje modela dijagnostičkih procedura i potencijalnih programa stimulacije – modelovanje postupaka dijagnostikovanja za različite patologije ima za cilj bržu i efikasniju evaluaciju kognitivnih procesa vezanih za govorno jezičku aktivnost dajući jasne smernice za modelovanje samog toka terapije i njenu kvalitativnu analizu.
Istraživanje elektrofizioloških korelata govorno-jezičkih i kognitivnih procesa – analiza elektrofizioloških korelata govorno-jezičkog procesiranja i drugih kognitivnih procesa omogućuje produbljivanje teorijskih osnova o moždanom funkcionisanju tokom složenih mentalnih funkcija kod kliničke populacije dece u odnosu na decu tipičnog razvoja.
Analiza Neurofeedback (NFB) i Biofeedback (BFB) signala-
a) NFB tehnika omogućava registrovanje i analizu odziva CNS-a na oblik učenja samoregulacije moždanih funkcija uz pomoć povratnih informacija o tim funkcijama koje se dobijaju preko savremene elektronske tehnologije/senzora. Njime se detektuje uspešnost uvežbavanja voljnog postizanje stanja moždanih ritmova koje je potrebno za određenu aktivnost.
b) BFB tehnika omogućava registrovanje i analizu odziva fizioloških podsistema na oblik učenja samoregulacije fizioloških funkcija uz pomoć povratnih informacija o tim funkcijama koje se dobijaju preko savremene elektronske tehnologije/senzora. Modaliteti Biofeedback-a su EMG, respiracija, periferna temperatura kože, EDR (elektrodermalni odgovor).
NFB i BFB primenljivi su kod dece sa poremećajem pažnje, ADD/ADHD sindromom, mucanjem, autističnim spektrom poremećaja, poremećajem školskih veština, teškoćama u učenju, sindromom hroničnog zamora. Takođe se primenjuju i kod odraslih osoba za postizanje stanja vrhunskog izvođenja neke veštine;
Resursi laboratorije
Saradnici
Saradnici Laboratorije za kognitivnu neuronauku imaju značajno iskustvo u analizama elektrofizioloških korelata procesiranja govorno-jezičkih i kognitivnih sadržaja kod dece sa razvojnim govorno-jezičkim poremećajima kao i poremećajima pažnje, učenja i ponašanja. Kreiranje baze ispitane dece kao i kliničkog protokola za dijagnostiče svrhe ukazuju na potencijal koji ova laboratorija ima u budućim istraživanjima u oblasti govora, jezika, učenja i ponašanja kod dece.
Saradnici Laboratorije veoma uspešno i efikasno sarađuju sa konsultantima veoma različitih specijalnosti (elektronika, fiziologija, psihologija, defektologija, psihijatrija, pedijatrija, genetika) što omogućuje adekvatnu analizu obrađenog EEG materijala u okviru kliničke dijagnostike kao i za naučne svrhe.
Oprema
Savremena tehnologija odgovara zahtevima analize kvantitativnog EEG-a. EEG se registruje pomoću Nihod Kohden Corporation, EEG – 1200K Neurofax aparata. Laboratorija raspolaže velikim brojem softverskih paketa za analizu EEG signala na nivou kliničkih nalaza do onih koji se koriste u eksperimentalnim istraživačkim procedurama.
Posebno ističemo bogatu bazu ispitane dece kao i kreiranje kliničkog protokola za dijagnostičke i istraživačke svrhe. Sve ovo je dobrim delom proisteklo iz naučno-istraživačkog rada saradnika Laboratorije na projektima Ministarstva prosvete, nauke i tehnološkog razvoja Republike Srbije i iz fakultetskih doktorskih programa Biološkog fakulteta, Fakulteta za specijalnu edukaciju i rehabilitaciju, Elektrotehničkog fakulteta u Beogradu, Fakulteta tehnickih nauka u Novom Sadu.
Saradnja